Είναι σχεδιασμένο να «επιβιώνει» από κάθε αεροπορική συντριβή. Το λεγόμενο «μαύρο κουτί» έχει πάντα τον πρώτο λόγο ως προς την αναζήτηση των αιτιών που οδήγησαν σε μια τραγωδία.
Το μαύρο κουτί, ονομάζεται έτσι γιατί αυτό ήταν το αρχικό χρώμα κατασκευής του. Πλέον διαθέτει φωτεινό πορτοκαλί χρώμα, προκειμένου να εντοπίζεται ευκολότερα σε περίπτωση ενός δυστυχήματος. Είναι κατασκευασμένο από εξαιρετικά ανθεκτικά και πυρίμαχα υλικά όπως ανοξείδωτο ατσάλι ή τιτάνιο ώστε να αντέχει σε δυνάμεις που μπορούν να φτάσουν τα 3.400g.
Στην ουσία πρόκειται για μια ηλεκτρονική συσκευή μεγάλης αντοχής η οποία καταγράφει κάποιες χρήσιμες πληροφορίες, όπως τις συνομιλίες των πιλότων και συγκεκριμένα δεδομένα που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια μιας αεροπορικής πτήσης, οι οποίες μπορεί να διαλευκάνουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε το ατύχημα.
Η μονάδα, αποτελείται από δυο τμήματα, το CVR (Cockpit Voice Recorder) και το FDR (Flight Data Recorder).
- Το CVR είναι ένας καταγραφέας ήχου που ηχογραφεί, μεταξύ άλλων, τις συνομιλίες των κυβερνητών με τον πύργο ελέγχου και γενικότερα με τους ελεγκτες εναέριας κυκλοφορίας, αλλά και όσα ακούγονται στο πιλοτήριο. Τα σύγχρονα CVR διατηρούν αποθηκευμένες καταγραφές τουλάχιστον δύο ωρών.
Το CVR πρέπει να καταγράφει συνεχώς από την εκκίνηση του κινητήρα, πριν το αεροσκάφος κινηθεί με δική του ισχύ, μέχρι το σημείο στο τέλος της πτήσης στο οποίο δεν μπορεί πλέον να κινηθεί με τη δική του ισχύ. - Από την άλλη, το FDR είναι μια ηλεκτρονική συσκευή σχεδιασμένη έτσι ώστε να καταγράφει και να αποθηκεύει πλήθος παραμέτρων σχετικών με την κατάσταση του αεροσκάφους και την πτήση. Πληροφορίες όπως το υψόμετρο, η η ταχύτητα, η θέση των πτερυγίων, κατάσταση λειτουργίας των διαφόρων συστημάτων, μηχανικά δεδομένα και άλλες παράμετροι λαμβάνονται από διάφορα μηχανήματα που καταγράφουν τέτοια στοιχεία στο αεροσκάφος και αποθηκεύονται στο FDR.
Κατασκευάστηκε για να επιβιώσει
Οι συσκευές αυτές έχουν υψηλή αντοχή σε μεγάλες δυνάμεις, σε φωτιά, ενώ μπορούν να αντέξουν την πίεση στον βυθό της θάλασσας, ακόμη και σε βάθος 6.000 μέτρων!
Επίσης έχουν την δυνατότητα να εκπέμπουν σήμα για 30 ολόκληρες μέρες (ακόμη και μέσα από τη θάλασσα) μέχρι να το εντοπίσει κάποιος.
Τοποθετούνται στο πίσω μέρος του αεροσκάφους, την λεγόμενη ουρά, πιθανότατα επειδή θεωρείται η καλύτερη θέση στο αεροπλάνο σε περίπτωση ατυχήματος.
Ο εφευρέτης
Το μαύρο κουτί εφευρέθηκε από έναν νεαρό Αυστραλό επιστήμονα, ονόματι Δρ. David Warren (1925- 2010). Καθώς ο Warren εργαζόταν στο Εργαστήριο αεροναυτικής έρευνας στη Μελβούρνη στα μέσα της δεκαετίας του 1950, ασχολήθηκε με τη διερεύνηση των συνθηκών γύρω από το μυστηριώδες δυστύχημα του πρώτου εμπορικού αεροσκάφους του κόσμου, το Comet.
Μελλοντικές τεχνικές βελτιώσεις
Υπάρχουν ελάχιστα εξειδικευμένα κέντρα αξιολόγησης δεδομένων από μαύρα κουτιά παγκοσμίως. Όπως επισήμανε ο Γενς Φρίντεμαν, στο BFU του Μπραουνσβάιγκ μπορούν να εξεταστούν μαύρα κουτιά που κατασκευάστηκαν σε δυτικές χώρες, αλλά και ορισμένα ρωσικής κατασκευής. Οι ειδικοί του BFU ζητούν σε ορισμένες περιπτώσεις τη συνδρομή εξειδικευμένων εργαστηρίων του εξωτερικού.
Ο Γενς Φρίντεμαν εκτιμά ότι στο μέλλον δεν αποκλείεται να εγκατασταθούν στο πιλοτήριο και συσκευές εγγραφής βίντεο. Επιπλέον, πιθανολογεί ότι θα βελτιωθεί και η δυνατότητα εκπομπής σήματος εντοπισμού κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
