Σίγουρα Θα έχετε ακούσει να ακυρωνεται μια πτηση επειδη υπάρχει πολύ χαμηλή ορατότητα στο αεροδρόμιο, επειδή έχει σφοδρή χιονοπτωση ή γενικά επειδή εχει πολυ κακο καιρο για να απογειωθούν τα αεροπλάνα με ασφάλεια.
Μπορει όμως να ακυρώθει μια πτηση και τα αεροπλάνα να μείνουν στο εδαφος επειδη έχει υπερβολικά πολύ καλό καιρο;
Η απάντηση είναι ΝΑΙ και σε αυτό το άρθρο θα δουμε τους λόγους για τους οποιους μπορεί να συμβεί αυτό.
Μια μερα του Ιουνίου του 2017, στο αεροδρομιο Sky Harbor, στο Φοινιξ της Αριζονα, ο τζιτζικας εσκασε.
Η θερμοκρασια αγγιξε τους 48 βαθμούς κελσίου με αποτελεσμα να ακυρωθουν πάνω από 40 πτησεις. Γιατί όμως;
Συνήθως αγνοούμε την ατμόσφαιρα και απλώς νομίζουμε ότι το αεροπλάνο πετάει σε κενό χώρο, αλλά τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται.
Ο αέρας που μας περιβάλλει μπορεί να είναι αόρατος, αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί μείγμα πολλών αερίων, με το μεγαλύτερο ποσοστό σε όγκο να κατέχει το άζωτο (78%) και το οξυγόνο (21%).
Δηλαδή οχι μονο υπαρχει αλλα εχει μάζα. Πιο συγκεκριμένα, σε συνθηκες στανταρ ατμοσφαιρας δηλαδη, για καποιες αντιπροσωπευτικες για τον πλανήτη μέσες τιμες πιεσης και θερμοκρασιας, ο αερας που βρισκεται σε ενα κυβικο μετρο γυρω μας, στο επίπεδο της θάλασσας, εχει μαζα 1.225 kg.
Για να μπορέσει να απογειωθεί ενα αεροπλανο πρέπει να υπερνικήσει το βάρος του. Αυτο το ρόλο αναλαμβάνει μια δυναμη αντίθετης φοράς που ονομαζεται Άντωση (Lift).
Η άντωση παράγεται κυρίως απο τα φτερα των αεροπλάνων και εξαρτάται:
- από το σχήμα και
- την επιφάνεια τους αλλά επηρεάζεται επίσης και από επιπλεον παράγοντες μεταξύ των οποίων είναι:
- η ταχύτητα του αεροπλάνου σε σχέση με τον αέρα και
- η πυκνότητα του αέρα.
Σχετικά με την ταχύτητα, οσο πιο γρήγορα κινείται το αεροπλάνο σε σχεση με τον αερα, τοσο μεγαλύτερη Άντωση αναπτύσσεται, αφου τα μόρια του αέρα χτυπούν τα φτερα του αεροπλάνου με πιο γρηγορο ρυθμο με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγαλύτερη ροη αερα.
Επίσης, οσο πιο πυκνός είναι ο αέρας, δηλαδή όσα περισσότερα μόρια αέρα υπάρχουν σε ενα συγκεκριμενο ογκο τόσο μεγαλύτερη Άντωση μπορεί να αναπτυχθεί οταν το αεροπλανο κινηθει.
Αυτο συμβαίνει γιατι υψηλότερη πυκνότητα αερα, εχει ως αποτελεσμα περισσοτερα μορια δηλαδη περισσοτερα κιλά αερα να κατευθυνονται προς τα φτερα του αεροπλανου για να του προσφέρουν την απαραίτητη στήριξη.
Η πυκνοτητα του αερα εξαρταται μεταξυ άλλων και απο τη θερμοκρασια του.
Οσο πιο θερμος είναι ο αέρας τοσο πιο αραιός είναι αντίστοιχα, δηλαδη τοσο μικροτερη ειναι η πυκνοτητα του.
Αυτο συμβαινει γιατι τα μόρια του που εχουν απορροφήσει θερμοτητα, εχουν περισσότερη ενεργεια και ετσι τείνουν να κινούνται πιο γρήγορα με αποτελεσμα να απομακρύνονται το ενα απο το αλλο.
Συνεπώς, για να αναπτύξει την ιδια ροη αερα γυρω απο τα φτερα του ενα αεροπλανο αρα και την ιδια Άντωση, μια πολύ ζεστή μέρα, που ο αερας ειναι πιο αραιος, πρεπει να τρέξει πιο γρήγορα.
Με άλλα λογια, περισσότερη ζέστη σημαίνει ότι τα αεροπλάνα χρειάζεται να πάρουν και περισσότερη «φόρα» για να απογειωθούν.
Ε και; Το πρόβλημα είναι οτι δεν υπάρχει απεριόριστος χώρος για αυτό το σκοπό, μιας και το μηκος ενος διαδρόμου απογείωσης ειναι συγκεκριμενο και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να μην ειναι επαρκες.
Πως μπορούν οι πιλότοι να λύσουν αυτό το πρόβλημα;
Μερικοι απο τους τρόπους που οι πιλοτοι μπορουν να λυσουν αυτο το προβλημα ειναι οι εξής:
Να διαλέξουν πιο μακρυ διαδρομο, σε περίπτωση που υπάρχει και δεν εχει δυσμενη ανεμο.
Να αυξήσουν την επιταχυνση του αεροπλάνου για να απογειωθεί συντομοτερα. Αυτο μπορει να συμβει αυξάνοντας την ισχυ των κινητηρων στο μεγιστο.
Η μέγιστη ισχύς όμως ενός κινητήρα επηρεάζεται και αυτή από τον αραιότερο αέρα με αποτέλεσμα να έχει μικρότερη τιμή.
Να περιμένουν οι πιλότοι να πέσει η θερμοκρασία. Στο αεροδρόμιο του Ντουμπάι για παράδειγμα, σε συνθηκες υπερβολικής ζέστης ανάλογα με τον τυπο του αεροπλάνου ενα μερος των πτήσεων μπορεί να γίνεται όταν ο ήλιος έχει πέσει.
Να αυξήσουν την Άντωση.
Η εξίσωση ειναι απλή: για να απογειωθει το αεροπλανο πρεπει Άντωση να γινει τουλάχιστον ιση μεγαλυτερη απο το βαρος.
Πως γινεται ομως να αυξηθει η Άντωση;
Αυτο μπορει να γινει με την αυξηση της επιφανειας και της καμπυλοτητας των φτερων μεσω της περαιτέρω επέκτασης των πτερυγίων που ονομαζονται flaps.
Να μειωσουν το βαρος του αεροπλανου.
Αφού δε μπορούμε να αυξήσουμε την Άντωση, ας μειωσουμε το βάρος! Μειώνοντας το βάρος συνεπώς, χρειάζεται να αναπτυχθεί μικρότερη Ανωση για να το υπερνικήσει.
Αυτός ο τρόπος, δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, γιατι αυτό σημαίνει ότι μπορεί να χρειαστει να περιμένουμε τις αποσκευες να ερθουν με μια αλλη πτηση ή στην χειρότερη περίπτωση η αναχώρηση θα γίνει με λιγότερους επιβάτες και έτσι να μείνουμε λίγο ακόμη στο αεροδρόμιο.
Η θερμοκρασία ειναι μονο ενας απο τους παραγοντες που επηρεαζουν την απόδοση του αεροπλανου κατά την απογείωση.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η κατευθυνση και η ενταση του ανεμου.
Αν θελετε να δειτε πως ο ανεμος επηρεάζει την απογειωση ενος αεροπλανου δειτε εδώ.
