Πυκνά σύννεφα, ομίχλη; Δε ξέρω τι είναι αυτό, το μόνο που ξέρω είναι ότι δε φαίνεται τίποτα εκεί έξω. Το πλήρωμα μας ειδοποιεί ότι ετοιμαζόμαστε για προσγείωση.
Περίεργο όλο αυτό. Είναι μια στιγμή που δεν έχουμε κανένα έλεγχο επάνω στην κατάσταση, δε μπορούμε να κάνουμε απολύτως τίποτα, παρά μόνο να περιμένουμε να εμπιστευτούμε τυφλά κάποιον που δε τον γνωρίζουμε και το πιο πιθανόν δεν έχουνε ξαναδεί ποτέ. Τον πιλότο. Άβολο συναίσθημα.
Πώς θα προσγειωθούμε στα τυφλά;
Σε αυτό το άρθρο θα σας αποκαλύψουμε τα μυστικά των προσγειώσεων αεροπλάνων σε συνθήκες ομίχλης και χαμηλής ορατότητας.
Θα μάθετε ποια είναι η τεχνολογία που βοηθά τους πιλότους να “βλέπουν” μέσα στην ομίχλη, πώς εκπαιδεύονται για να αντιμετωπίζουν ακραίες συνθήκες ορατότητας, και πώς η ασφάλεια των πτήσεων διασφαλίζεται ακόμα και όταν η ομίχλη καλύπτει τα πάντα.
Για την προσγείωση σε συνθήκες πολύ χαμηλής ορατότητας χρησιμοποιουνται διάφορα συστήματα και τεχνολογίες αλλά κυρίως βρίσκεται σε χρήση, την στιγμή που καταγράφεται το παρόν βίντεο, ένα είδος επίγειου συστήματος που εγκαθίστανται συνήθως σε αεροδρόμια με αυξημένη κίνηση και αντίξοες καιρικές συνθήκες και ονομάζεται ILS.
Ο όρος ILS προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Instrument Landing System ή Σύστημα Ενόργανης Προσγείωσης στα ελληνικά.
Το ILS είναι ένα επίγειο ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο έχει σχεδιαστεί για να προσφέρει στους πιλότους ακριβή καθοδήγηση ώστε να ευθυγραμμίζουν τα αεροσκάφη με τον διάδρομο προσγείωσης, όταν τον προσεγγίζουν σε συνθήκες χαμηλής ορατότητας η και όχι, και να κατεβαίνουν με ασφάλεια προς αυτόν ακολουθοντας έτσι ένα συγκεκριμένο αεροπορικό μονοπάτι προς τον διάδρομο.
Πιο συγκεκριμένα, το ILS παρέχει ακριβή οριζόντια και κατακόρυφη καθοδήγηση στα αεροσκάφη που προσεγγίζουν έναν διάδρομο προσγείωσης.
Για να επιτευχθεί μια προσέγγιση με το ILS σύστημα σε συνθήκες χαμηλής ορατότητας χρειάζονται τρείς προϋποθέσεις:
- Να υπάρχει ο απαραίτητος εξοπλισμός αεροδρομίου
- Να υπάρχει ο απαραίτητος εξοπλισμός αεροσκαφους
- Οι πιλότοι να έχουν λάβει την απαραίτητη εκπαίδευση για διαδικασίες χαμηλής ορατότητας.
Eξοπλισμός αεροδρομίου
Σχετικά με τον εξοπλισμό του αεροδρομίου, το σύστημα αποτελείται από δύο κατευθυντικές κεραίες τοποθετημένες στο έδαφος, οι οποίες εκπέμπουν σε μια κοινή συχνότητα.
Η πρώτη κεραία ονομάζεται localizer. Βρίσκεται στο τέλος του διαδρόμου προσγείωσης και το σήμα της βοηθάει στην οριζόντια καθοδήγηση, κατευθύνοντας το αεροπλάνο ώστε να μείνει ευθυγραμμισμένο με τον κεντρικό άξονα του διαδρόμου προσγείωσης.
Η δεύτερη κεραία ονομάζεται glideslope. Βρίσκεται κοντά στο επιθυμητό σημείο προσγείωσης του αεροπλάνου και το σήμα της βοηθάει στην κατακόρυφη καθοδήγηση, κατευθύνοντας το αεροπλάνο ώστε να μείνει σε ένα προφίλ καθόδου με γωνία συνήθως περίπου 3 μοίρες, ώστε να περάσει με ασφάλεια επάνω από πιθανά εμπόδια στο έδαφος και να έχει μια επίσης ασφαλή προσγείωση.
Ο συνδυασμός αυτών των δύο καθοδηγήσεων οριζόντιας και κατακόρυφης, δημιουργεί μια τρισδιάστατη πορεία όπου ακολουθοντας την το αεροπλάνο μπορεί να προσγειωθεί με ασφάλεια.
Εξοπλισμός αεροσκαφους
Στο αεροσκάφος υπάρχουν τοποθετημένες οι κεραίες που λαμβάνουν το σήμα του ILS και ο εξοπλισμός που το μετατρέπει σε χρήσιμη πληροφορία στα όργανα του αεροσκάφους.
Οι πιλότοι πρέπει να βάλουν στο σύστημα, την συχνότητα στην οποία εκπέμπει το ILS, την πορεία του άξονα του διαδρόμου προσγείωσης του αεροδρομίου και έπειτα να ακολουθήσουν τις ενδείξεις που δινουν τα όργανα του αεροσκάφους.
Οι ενδείξεις αυτές έχουν συνήθως τη μορφή 2 κινουμένων κουκκίδων σε αντίστοιχα δύο κλίμακες, μια οριζόντια που αντιπροσωπεύει το οριζόντιο επίπεδο και μια κατακόρυφη κλίμακα για το κατακόρυφο επίπεδο.
Όταν οι κουκίδες είναι στο κέντρο σημαίνει ότι το αεροπλάνο είναι στη σωστή θέση.
Αν οι κουκίδες δεν είναι στο κέντρο, τότε οι πιλότοι πρέπει να κατευθύνουν το αεροπλάνο προς την αντίστοιχη πλευρά που είναι η κουκίδες.
Έτσι οι κουκίδες όταν το αεροσκάφος έρθει στη σωστή θέση θα έρθουν και αυτές στο κέντρο.
Αν για παράδειγμα η οριζόντια κουκίδα βρίσκεται αριστερά/δεξιά, πρέπει επίσης να στρίψουμε το αεροπλάνο αριστερά/δεξιά, μέχρι η κουκκίδα να έρθει στο κέντρο και τότε αφού θα είμαστε στη σωστή θέση, συνεχίζουμε ευθεία.
Το σύστημα ILS μπορεί να συνδεθεί με τον αυτόματο πιλότο ενός αεροπλάνου, ώστε αυτός να ακολουθεί αυτόματα τις οδηγίες του συστήματος ILS.
Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει σχεδόν αποκλειστικά σε όλες τις περιπτώσεις μιας και ο αυτόματος πιλότος αναλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος μιας πτήσης σε ένα εμπορικό αεροσκάφος.
Ο αυτόματος πιλότος μπορεί επίσης σε κάποιες περιπτώσεις να επιτύχει και αυτόματη προσγείωση, αλλά στην πλειοψηφία των αεροσκαφών όχι αυτόματη απογείωση. Προς το παρόν.
Διαδικασια
Πρακτικά αφού ξεκινήσει η διαδικασία καθοδήγησης του αεροσκάφους από το σύστημα ILS, το αεροσκάφος ξεκινάει την κάθοδο προς τον διάδρομο.
Για να στεφθεί όμως η προσγείωση με επιτυχία θα πρέπει οι πιλότοι να καταφέρουν να αποκτήσουν οπτική επαφή με τον διάδρομο, τα φώτα του ή άλλα στοιχεία της περιοχής προσγείωσης και όλα αυτά μέχρι το αεροπλάνο να κατέβει σε ένα ελάχιστο ύψος.
Αν σε αυτό το ύψος (DH Decision Height), δεν υπάρχει η απαραίτητη οπτική επαφή με αυτά τα στοιχεία, οι πιλότοι θα πρέπει να πάρουν την απόφαση να εγκαταλείψουν την προσγείωση και να επιχειρήσουν μια νέα ή να κατευθυνθούν προς άλλο αεροδρόμιο.
Σε ορισμένες περιπτώσεις που υπάρχει σύστημα ILS, με χαρακτηριστικά αυξημένης ακρίβειας και αξιοπιστίας, ορισμένοι τύποι αεροσκαφών υποστηρίζουν την κάθοδο ακόμη και μέχρι τον διάδρομο με αυτόματη προσγείωση, χωρίς να υπάρξει κάποια οπτική επαφή των πιλότων με στοιχεία της περιοχής, ακόμη και μέχρι την στιγμή της προσγείωσης, όπου τότε πρέπει να είναι σε θέση να δουν ένα μικρό αρχικό τμήμα του διαδρόμου.
Ανάλογα με την αξιοπιστία και την ακρίβεια του συστήματος το ILS κατατάσσεται σε τρείς κατηγορίες 1,2 και 3 σε σειρά αυξανόμενης αξιοπιστίας.
Μπορούμε να δούμε τι ILS σύστημα έχει ένας διάδρομος από τις επιγραφές και τα σήματα στο αεροδρόμιο.
Αν θες να δεις πως διαβάζονται και τι σημαίνουν όλα αυτά τα σήματα στο αεροδρόμιο δες εδώ!.
Τέλος, να πούμε ότι το ILS δεν είναι σχεδιασμένο ώστε να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για προσεγγίσεις σε συνθήκες χαμηλής ορατότητας αλλά και για οποιεσδήποτε άλλες καθημερινές συνθήκες.
Άλλες τεχνολογίες που βοηθούν … είναι διάφοροι άλλοι τύποι επίγειων συστημάτων αλλά και άλλων τεχνολογιών που βασίζονται σε λήψη πληροφοριών καθοδήγησης από δορυφορικά συστήματα και στο μέλλον προβλέπεται πιθανόν να αντικαταστήσουν τα επίγεια.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι αεροπορικές εταιρείες και οι πιλότοι παίρνουν πολύ σοβαρά τα θέματα ασφάλειας και υπάρχουν διαδικασίες και η απαιτούμενη συνεχής εκπαίδευση, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι πτήσεις εκτελούνται σε υψηλά επίπεδα ασφάλειας και υπευθυνότητας ακόμη και σε πολύ αντίξοες συνθήκες.
